Krizyhpa Thyutlia Py Founder Zacho Hnaihly thâtih tlâhpipa

Machâ Zacho Hnaihly (L)

Machâ Zacho Hnahly, Machâ H. Zacho tahpa ta chyhsa hluhpi ta eima pahno hrapa he Puhpa Hlitha Hnaihly nata Pihnô Zahei Tlapyu-zy sawchapawpa châ awpa ta kô 1917 Pachawh 15th ( Hriaheinoh) lia khata vaw pih ta, 14th Hmypi 1932 noh ta Krizyhpa liata a moh roh ta, 2nd Khihpa 1932 liata Rev. RA Lorrain ta Bâti a pachâsa. Ô 1928-1932 likah liata Saikao Mission Saku liata achuna daihti hmâh ta, achunaa vaw patlô tawhta Mission School liata pachutuhpa rai hria ta, zâlâ Saku ama bâh tawhta Awnanopa Office liata KrizyhpaChiahmie nata Awnanopa Record rai a hria hei tyh.Kô 1938 Hmypi 2nd liata lahpinô châta Tlôsai zuah, Heiva Mathipi nata ahnei ei ta, sawchapaw 4 nata sawchanô 6 hnei ei ta, ama sawchapaw 1 nata sawchanô 1 deikua vâduachhihkawpa ta amâ pahâ haw.
.
Puhpa H. Zacho he chyhsa vâdua kawpa châ ta, Pihnô Heiva Mathipi heta vâduachhih kawpa taa vaw pahâsaiha ta, he tawh heta lahpinô châta Pihnô V. Nasihnei heih ta, Pihnô V. Nasi chhao heta a vaw pahâsai thlâh ha heih hra ta, chatawhcha a lahpinô awpa ta Pihnô Simai hnei heih ta, kô 1995 lia khata Pihnô Simai chhao he â vaw pahâ ha hra.Kô 1948 Pachawh 2nd tawh khata sawhkhâ Saku liata Headteacher rai hria pathao ta, ngâchhih kawpa ta kô 38 (1948-1986) tlai pachutuhpa rai a hria tawhta kô 1986 liata a rai tawhta a Pension haw. Machâ H. Zacho he chyhsa ngâchhih kawpa nata tiama kawpa a vaw châ ei aw, Kô 1961 nata 1981 lia khata India sawhkhâ ta Census a taona liata a hriaphapazy hnohta Award ama pie tyhpa cha India Presidenttawhta a vaw dao ha hra.
.
Kô 1947 Patô 10th lia khata Satlia Akaona nata Laihsa Akaona (S.K & L.K), atahmâ ta Krizyhpa Thyutlia Py tahpa ta ama vaw thla hapa he padua awpa ta hmah vaw la chaituhpazy hry lia tahpa châ ta, President hmiatua chaipa chhao a châ hra. Kô 1947-1974 taihta S.K & L.K SaikaoPresidentrai a vaw hria hra.Kô 1958Pamih 30th lia khata Rev. AB. Lorrain Foxall ta Awnano Machâ châta chahnao (Ordained) ta, kô 1975 Thlazoh 1st tawhta Saikao Local Church liata Lay Preacher (Awnano Hyutuhpa) rai hria pathao ta, he rai he a thi noh taihta a hria pazao lymâ.
.
Machâ H. Zacho he hla nata bie liata liata pahâh kawpa châ ta, kô 10 chhôh tlai Hlapy Conductor rai vaw hria ha ta, reithaina hla hluhpi vaw phi ha ta, reih hropa tawhta a paliepa hla chhao vâro tlai a y hra. Phohla chhao hlihpi a vaw phi hra ta, he pho hla a vaw phipazy hry liata alâluah chaipa cha Marapazy pi ta Phohla châta eima hmâpa, (MADC ta Official ta a phuah nata phuah lei pahnopasia hlei vana,)
.
“ Ei vaw pikhei ei reih cheina,
Hy alei aw pasaih va na;
Pasô ei si â ngianazy, Daihtipha eima hnei chhôh he.” tahpa hla he a châ.
.
He châ leipa ta, mara Literture mahsie n’awpa ta châbu chhao vaw roh phulu ta, Grammer nata History châbu chhao vaw roh hra ta, atahmâ he a châbu ro chiehpa, palâhâh mâh leipa thokhazy cha chhôhkha lâ tawhta a chatliena lâta palâhâhpa a châ thei n’awpa ta hmah ama la ngâ hai hra.
.
Kô 1994 Phiata 8th noh vaw chhipa cha chyhsa hluhpi châta alyna natathaphana noh chhao châ thei aw ta, chyhsa thokha châta byhnâ ama daona noh palyupalihna ama daona noh chhao a châ thlyu aw, anodeikua keimo marazy nata awnanopazy châta chhiena rarôh-y kawpa nata vâduana lai kawpa eima tyhna noh châta tlao a vaw châ haw!My noh vaw chhi ta, zâlâ ta noh tla tlâ vaw tla heih ta, anodeikua he noh ta noh tlapa heta marapazy châta lôsôhpa nata marapazy châta chhhihthatuhpa rônah kawpa, Machâ H.Zacho cha nohtla beih leina râh lâ miah â chhihpa aw tahpa pangiasana rai za y thlyu aw vei! Chyhsa hluhpizy cha aly kawpa ta zâ pati, sa nata laozy thata ama niepa ta, riehmo ama paryh pathao hana daihti vaw châ ta, chyhsapazy châta noh nata daihti eimâ rei na tyhpa Sanâ ta zâ dawh 8 a vaw dy pa cha, Mara phohla phituhpa nata Krizyhpa Thlyutlia Py Founder, Mara lei Awhsi Machâ H. Zacho cha a hu vaw chhâ ta, kô 78 tlai a vaw chakao hapa Abeipa O lâ miah a siesai haw! Chyhsapa pachâna liata cha chhôhkha chakuh-chavei chy sala, Awnanopa mohôh lymâ chy sala, mara reihta reithaina hla sa awpa hluh via eima hnei thei n’awpa ta hla phi via chy sala, Literature hmahsie via n’awpa ta châbu chhao roh via heih sala tahpa he ama kho chaipa chhao a châ thlyu aw, anodeikua cha, “Nama pachâna cha ei pachâna châ leipa ta, nama ryraona chhao ei ryraona châ hra vei.” tatuhpa Abeipa ryraona cha ahyhmah ta pakhâ thei rimâ awpa châ tlôh va!!Atanoh Krizyhpa Thyutlia Py â duana noh ei 71 na eima vaw tlôh nah heta, Founder Machâ H. Zacho he eima palôh liata vaw thieh via heih ta, a leisapa cha eima hnohta y khao vei hrasala, a thlahpa deikua KTP aduana Programme eimâ hmâna chyu lia maihta khâ mia a ypâ thlâh ha ha aw ta, khâ thlah maniah a palôh thlâh ha chy aw, tahpa deikua eimâ ngiapâna a châ.

KPT Day ei 72 aly kawpa ta nama hmâh chyu awpa ta khokheina ei cha hlâ chyu ei.

( KTP Day ei 72-na Special post)

  • FC. Henry

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *