Chipho âboh lymâ nawpah ta cha Mara maluh he 20,000 rachhôh âbyuh

European râh zy reileipa ta Asia râh chhôh liata chipho thokha zy he ama reih leidia lymâ ta, a leidia via lymâ awpah reih zeihzi a y tah pa a châ. Reih ama pahleina dâh vâtlâhpipa ta ama chhuna dâh cha a râh chyhsa (chipho) zy ta ama reih hmâh leipa ei ta, pho hropa reih amâ pahly thlâhna vâta a châ, tah pa ta âsiakawpa ta ama reih. Pho hropa reih amâ vaw pahly laihna dâh he hnohkhaw viana daihti liata châ via ta, pho Lai viapa nata chyhsa hmahsie viapa zy ama vaw y thlu laihna, reihchâ ahneipa chipho nata biehneina a chabapa chipho zy ta ama ti nata râh amâ vaw vao laihna, nata reihchâ zy a vaw pua hluh mâh leina daihti liata a vaw châ, châsala cha hnoh lâ chhâparohpa hrodâh cha âtanoh khizaw thiehpa chyhsa zy(chipho) taih liana heta khâ alaiseih thlâh hâ chy, leithei mâh vei tah pa a châ. Marapa chhao cha reih nata reihchâ eima hnei thlâh tarawpa ta pho hropa reih nata reihchâ apatlahnaosa pi ta, eimâ padisasao ngâkaw chy hra. Apei ngâsâ.

Chipho sâkhapa a hrohpa chipho achâ thei lymâna awpah tah cha ama reih cheihpa/ reih a hmâhpa maluh 100,000 chhâ ama y awpah a châ, tah pa ta reihchâ-achutuhpazy reina a châ.

Marapa he ( Zaophei, Lautu reih mâh leipa ta) notla Mara nata nochhi Mara âpahlyhpa ta maluh- 70000-80000 likawh châ aw pi ta, khiata cha Reihchâ âchutuhpenah zy reina zie hawhta cha maluh 20000-30000 likawh âbyuh thlâh hâ chy, tah na a châ. Châsala Lautu nata Zaophei chhao tah la maluh – 103,000 rachhôh eima pha aw.

Âmo leipa ta keimo nochhi nata notla Mara moh aphaopenah maluh sai heta -100,000 pha cheingei ha awpah âbyuh thlyu aw. Khiata la kheita hmahlana hnei awpah âbyuh ? Maluh 20,000 âbyuhpa thlaita âpabi thei nawpa ta cha;

1) Pho hropa reih nata reihchâ hmâna pahleisa via lymâ ta, a hmâhpa maluh ama poh khaolei nawpa ta thata hmahlapa âbyuh
2) Reihchâ âchuna sianopa he school nata Sunday school zy liata taopa via lymâpa âbyuh
3) Chapaw kô-30 tawhta cha lapi hnei lymãpa âbyuh aw
4) Chanô kô -28 tawhta cha vahpa hnei lymâpa âbyuh aw
5) Pho hropa reih nata reihchâ he Marapa chyhsa raita âpahnisa khaoleipa âbyuh.
6) Kô-20 chhôh Sawsa âpachhâsa khaolei awpah
6) Khihpipa sânochhâ taochhi viapa châ thei sala apha kaw aw.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *